Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2008

Μαθημα Μετεωρολογιας Νο2....

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑ

Η Μετεωρολογία είναι η επιστήμη που μελετά τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα και τους νόμους τους με σκοπό να γνωρίζει το κλίμα του κάθε τόπου και να προβλέπει τον καιρό. Τα φαινόμενα αυτά και οι νόμοι τους που εξετάζει η Μετεωρολογία είναι : η ατμοσφαιρική πίεση και οι αλλαγές της, η θερμοκρασία και η υγρασία του εδάφους και του αέρα, τη κατεύθυνση και την δύναμη (ταχύτητα) των ανέμων, τις ποσότητες και την συχνότητα των βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων, την ηλιοφάνεια και τη συννεφιά ενός τόπου κ.α.

Η έρευνα των ατμοσφαιρικών φαινομένων όπως είναι φυσικό απασχολεί τους ανθρώπους από την αρχαιότητα. Αυτός όμως που πρώτος καθιέρωσε τον όρο Μετεωρολογία και έκανε τις πρώτες ορισμένες ακριβείς παρατηρήσεις ήταν ο Αριστοτέλης ο οποίος συνέταξε και βιβλίο με τον όρο ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ. Επίσης κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με την επιστήμη αυτή έκανε και ο Θεόφραστος.Δυστυχώς, η Μετεωρολογία από τον καιρό του Αριστοτέλη μέχρι και τον 17ο αι.μ.Χ. δεν σημείωσε καμμιά ουσιαστική αλλαγή. Το 1600 εφευρέθηκε από τον Γαλλιλαίο το θερμόμετρο ενώ λίγα χρόνια μετά βάση του πειράματος του Τορριτσέλι (1643) εφευρέθηκε το βαρόμετρο. Με την ανακάλυψη των πιο πάνω οργάνων καθώς και κάποιων άλλων έχουμε την άνθιση της Μετεωρολογίας από το 17ο αι. Έως σήμερα. Το 1820, στην Αγγλία, συντάχθηκαν και οι πρώτοι συνοπτικοί χάρτες της Ευρώπης από τον Μπράντ. Με την ανακάλυψη του τηλέγραφου επείλθε και πυσιαστικότερη πρόοδος στη Μετεωρολογία αφού οι μετεωρολόγοι ήταν σε θέση να επικοινωνούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους. Μετά το 1850 άρχισε μια συστηματική συνεργασία σε διεθνή κλίμακα μεταξύ των εθνικών μετεωρολογικών υπηρεσιών που οδήγησε το 1878 στην ίδρυση της Διεθνούς Μετεωρολογικής Οργάνωσης (Δ.Μ.Ο.) η οποία μετά τη ίδρυση του ΟΗΕ εντάχθηκε σε αυτόν, το 1950, ως επιστημονικό του παράρτημα με νέα επωνυμία : Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός. Σημαντική επίσης συμβολή στην πρόοδο της μετεωρολογίας είχε η ανακάλυψη του αεροπλάνου και οι κατακτήσεις των θετικών επιστημών ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στην πρώτη παράγραφο αναφερθήκαμε σε κάποια από τα φαινόμενα που μελετά η Μετεωρολογία ενώ στη δεύτερη αναφέραμε το θερμόμετρο και το βαρόμετρο όργανα μέτρησης της θερμοκρασίας και της ατμοσφαιρικής πίεσης αντίστοιχα. Άλλα όργανα που μετρούν καιρικά – ατμοσφαιρικά φαινόμενα είναι το υγρόμετρο, το ανεμόμετρο, ο ανεμοδείκτης, το βροχόμετρο, ο ηλιογράφος, το ηλιόμετρο κ.α. Τα όργανα αυτά βρίσκονται σε μόνιμους σταθμούς στην επικράτεια μιας χώρας καθώς και σε κινητούς σταθμούς πάνω σε πλοία και αεροπλάνα. Οι κινητοί σταθμοί σε αντίθεση με τους μόνιμους που εκτελούν πάντα το ίδιο έργο πραγματοποιούν και πιο ειδικές μετρήσεις σε ορισμένες περιοχές και ορισμένες ζώνες της ατμόσφαιρας. Όλα τα στοιχεία από τους μετεωρολογικούς σταθμούς σταθερούς και μη, μεταβιβάζονται στην κεντρική μετεωρολογική υπηρεσία . Εκεί συσχετίζονται και επεξεργάζονται για να συνταχθούν οι μετεωρολογικοί πίνακες και οι συνοπτικοί χάρτες.

Σκοπός μας εδώ δεν είναι φυσικά να γίνουμε μετεωρολόγοι. Σαν Πρόσκοποι όμως μπορούμε με απλά μέσα και με την παρατήρηση του καιρού να κάνουμε κάποιες προβλέψεις ούτως ώστε πριν την πραγματοποίηση μιας δράσης να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την κατάσταση του καιρού και να δράσουμε ανάλογα. Μπορούμε με την απόκτηση από την Ομάδα ή την Κοινότητά μας, κάποιων από τα βασικά μετεωρολογικά όργανα να φτιάξουμε έναν μικρό μετεωρολογικό σταθμό που θα τον έχουμε στην εστία μας αλλά θα μπορούμε να τον μεταφέρουμε σε κατασκηνώσεις και άλλες δράσεις.

Παρακάτω θα δούμε αναλυτικότερα τα όργανα που προτείνουμε για την δημιουργία του σταθμού αυτού και τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα τα οποία μετρούν. Επίσης θα αναπτύξουμε κάποιες εμπειρικές μεθόδους παρατήρησης του καιρού αλλά και της φύσης που θα ενισχύουν τις μετρήσεις μας και θα μας βοηθούν στην σωστή πρόγνωση του καιρού.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΠΙΕΣΗ :

Είναι η πίεση που ασκεί ο ατμοσφαιρικός αέρας χάρη στο βάρος του. Αναλυτικότερα : ο αέρας που περιβάλλει τη γη έχει βάρος. Εξαιτίας του βάρους αυτού τα ανώτερα στρώματα πιέζουν τα κατώτερα και προκαλούν πίεση.Η πίεση αυτή ονομάζεται ‘’ατμοσφαιρική πίεση’’.

Χρησιμότητα της ατμοσφαιρικής πίεσης στην πρόγνωση του καιρού :

Η ατμοσφαιρική πίεση είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που μελετά ένας μετεωρολόγος. Ανάλογα με την αύξηση ή την μείωσή της διαμορφώνεται και ο καιρός. Παραδείγματα : αν η πίεση πέσει απότομα, είναι βέβαιο ότι θα επανέλθει απότομα στην προηγούμενή της δύναμη και η αλλαγή του καιρού θα είναι παροδική. Αν όμως η πίεση κατεβαίνει σταθερά και συγχρόνως τα σύννεφα που παρατηρούμε είναι των επικίνδυνων τύπων τότε θα έχουμε σύντομα σταθερή και εξακολουθητική κακοκαιρία.

Βαρόμετρο :

Είναι το όργανο με το οποίο μετράμε την ατμοσφαιρική πίεση.

Τα βαρόμετρα διακρίνονται σε δύο είδη : (α) τα υδραργυρικά

(β) τα άνυδρα ή μεταλλικά

Στα υδραργυρικά βαρόμετρα που είναι βασισμένα στο πείραμα του Τορριτσέλι (1643) βρίσκεται ένας γυάλινος σωλήνας που έχει σχήμα J και περιέχει μία στήλη υδραργύρου. Ο σωλήνας στο πάνω μέρος είναι κλειστός ενώ στο κάτω ανοικτός Το βάρος της ατμοσφαιρικής πίεσης πιέζει το ν υδράργυρο από το ανοικτό μέρος του σωλήνα και αναιβένει ανάλογα. Στα άνυδρα ή μεταλλικά βαρόμετρα υπάρχει ένα σύστημα από ελάσματα όπου παραμορφώνεται ανάλογα με την ατμοσφαιρική πίεση που του προκαλείται. Αυτά τα ελάσματα κινούν μια βελόνα που βρίσκεται σε ένα στρογγυλό πίνακα διαβαθμίσμενο με τις μονάδες μέτρησεις της ατμοσφαιρικής πίεσης.

Συνήθεις μονάδες μέτρησεις της ατμοσφαιρικής πίεσης είναι το χιλιοστόμετρο και η χιλιοβαρίδα (milibar) . Παλαιότερα βαρόμετρα έχουν και την ίντσα ως μονάδα. Μία χιλιοβαρίδα ισούται με 0.75 χιλιοστόμετρα π.χ. 1000 χιλιοβαρίδες αντιστοιχούν σε 750 χιλιοστόμετρα. Η ατμοσφαιρική πίεση στην επιφάνεια της γης είναι κατά μέσο όρο 762 χιλιοστόμετρα.

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ

Η θερμοκρασία ορίζεται ως η κατάσταση ζέστης ή κρύου του περιβάλλοντος ( ατμόσφαιρα, έδαφος, κ.ο.κ.).

Θερμόμετρο :

Είναι το όργανο με το οποίο μετρούμε τη θερμοκρασία. Ο πρώτος που κατασκεύασε θερμόμετρο ήταν ο Γαλλιλαίος το 1600μΧ. Το θερμόμετρο είναι κατασκευασμένο από ένα τριχοειδή γυάλινο σωλήνα στην κάτω μεριά του οποίου υπάρχει μία στήλη υδραργύρου ή χρωματισμένου οινοπνεύματος. Η μέτρηση της θερμοκρασίας πετυγχαίνεται με τη διαστολή του υγρού.

Οι κυριότερες κλίμακες μέτρησης της θερμοκρασίας είναι η Κελσίου (C) και η Φάρεναιτ (F). Οι μηδέν βαθμοί της κλίμακας Κελσίου (θερμοκρασία που στερεοποιήται το νερό) αντιστοιχούν σε 32 της κλίμακας Φάρεναιτ και οι 100 βαθμοί C (Θερμοκρασία που το νερό γίνεται ατμός, σημείο βρασμού) αντιστοιχούν σε 212 βαθμούς F.

Προσοχή, όταν καταγράφεις μια θερμοκρασία πρέπει οπωσδήποτε να αναγράρφεις δίπλα σε πια κλίμακα την μέτρησες. Π.χ. 36ο C

Υπάρχουν διάφορα είδη θερμομέτρων. Εκτός από τα απλά θερμόμετρα που όλοι έχουμε δει, πολύ χρήσιμα είναι τα θερμόμετρα που μας δείχνουν την μέγιστη και την ελάχιστη θερμοκρασία. Αυτά ποτελούνται από δύο σωλήνες που επικοινωνούν και που λειτουργούν ως ανεξάρτητα θερμόμετρα. Στο εσσωτερικό τους έχουν μία μεταλλική ράβδο που σταματάει αντίστοιχα στην ψηλότερη και στην χαμηλότερη θερμοκρασία που κατέγραψαν τα θερμόμετρα.

Άλλο είδους θερμόμετρο που καλό θα ήταν να είχαμε είναι το θερμόμετρο εδάφους. Αυτό είναι ένα κανονικό θερμόμετρο κατασκευασμένο όμως έτσι ώστε να μπορεί να καρφωθεί στο έδαφος.

Παρατηρήσεις :

Η μεταβολή του υψομέτρου έχει και μεταβολές στη θερμοκρασία. Όσο ψηλότερα ανεβαίνουμε τόσο μικρότερη είναι η θερμοκρασία.

Την θερμοκρασία την μετράμε πάντοτε υπό σκιάν.

ΥΓΡΑΣΙΑ

Είναι η ποσότητα των υδρατμών που υπάρχουν στον ατμοσφαιρικό αέρα. Ο ατμοσφαιρικός αέρας περιέχει πάντοτε υδρατμούς και αυτό οφείλεται στη συνεχή εξάτμιση του νερού από τις θάλασσες, τις λίμνες, τα ποτάμια, το έδαφος, ακόμα και από τους ζωντανούς οργανισμούς (ζώα, φυτά, άνθρωποι).

Παρατηρήσεις : (α) η υγρασία μεταβάλλεται κυρίως από μια γεωγραφική

ζώνη σε άλλη καθλως και από τις εποχές του χρόνου.

(β) Όσο ψηλότερη είναι η θερμοκρασία τόσο μεγαλύτερη είναι

η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατμούς, άρα και η υγρασία

(γ) Όσο ψηλότερα στην ατμόσφαιρα ανεβαίνουμε τόσο

μειώνεται η υγρασία. Στην στρατόσφαιρα είναι ελάχιστη.

(δ) Η υγρασία ενός τόπου αποτελεί βασικό στοιχείο του

κλίματός του και έχει μεγάλη σημασία για τα ζώα και φυτα.

Σχετική υγρασία :

Είναι η αναλογία επί τοις εκατό μεταξύ ποσότητας παρόντος υδρατμου σε ορισμένο όγκο αέρα και της ποσότητας που έπρεπε να έχει ο αέρας αυτός ώστε να είναι κορεσμένος.(κορεσμένος καλείται ο όγκος αέρα που έχει μεγαλύτερη ποσότητα υδρατμών ανάλογα με τη θερμοκρασία του.Ο αέρας αυτός δεν μπορεί να συγκρατήσει πλέον τους υδρατμούς αυτούς και αρχίζει να τους συμπυκνώνει σε μικρά σταγονίδια νερού, με τη μορφή του δρόσου.)

Ο κορεσμένος όγκος αέρα περιέχει 100% υγρασία, ενώ το αντίθετο ο τελείως ξηρός αέρας περιέχει 0% υγρασία. Τα φυσιολογικά επίπεδα υγρασίας κυμαίνονται από 50 – 75 %.

Υγρόμετρο :

Το όργανο με το οποίο μετρούμε την σχετική υγρασία. Αποτελείται από μία βελόνα η οποία κινείται σε μία κυκλική επιφάνεια διαφαθμισμένη από το 0 έως το 100.Ο εσσωτερικός του μηχανισμός είναι ευαίσθητος προς την υγρασία και ανάλογα με την περιεκτικότητα της στον αέρα κάνει τη βελόνα να κινείται. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω το 0 – 100 αναφέρεται σε ποσοστό επί τοις εκατό και με αυτό μετρούμε την σχετική υγρασία.

ΑΝΕΜΟΣ

Είναι γενικά ο ατμοσφαιρικός αέρας που κινείται. Ο λόγος της κίνησης αυτής είναι η διαφορά των ατμοσφαιρικών πιέσεων σε δύο περιοχές. Ο αέρας μετακινείται από την περιοχή με την ψηλή ατμοσφαιρική πίεση στην περιοχή όπου η ατμοσφαιρική πίεση είναι χαμηλότερη.

Ο ατμοσφαιρικός αέρας γενικά βρίσκεται πάντα σε κίνηση. Μόνο για πολύ μικρά διαστήματα και κατά τόπους παρουσιάζεται έλλειψη ανέμων .

Χαρακτηριστικά των ανέμων :

Οι άνεμοι διακρίνονται από δύο βασικά χαρακτηριστικά : την κατεύθυνση και την ένταση τους.

Κατεύθυνση : καθορίζεται από το σημείο του ορίζοντα από το οποίο φυσάει (πνέει) ο άνεμος.

Οι οκτώ βασικές κατευθύνσεις και παράλληλα ονομασίες ανέμων είναι :

Βόρειος ή Τραμουντάνα

Βορειοανατολικός ή Γραίγος ή Μέσης

Ανατολικός ή Λεβάντες ή Απηλιώτης

Νοτιοανατολικός ή Σιρόκος ή Εύρος

Νότιος ή Όστρια

Νοτιοδυτικός ή Γαρμπής ή Λίβας

Δυτικός ή Πουνέντες ή Ζέφυρος

Βορειοδυτικός ή Μαίστρος ή Σκύρων

Από την άποψη της κατεύθυνσης οι άνεμοι χωρίζονται σε σταθερούς , σε περιοδικούς και σε μεταβλητούς. Οι σταθεροί πνέουν ολόχρονα στην ίδια κατεύθυνση. Οι περιοδικοί αλλάζουν κατεύθυνση και γίνονται αντίθετοι σε κανονικά χρονικά διαστήματα. Οι μεταβλητοί δεν έχουν καμία κανονική κατεύθυνση.

Την κατεύθυνση των ανέμων την βρίσκουμε με τον ανεμοδείκτη.

Ένταση : εξαρτάται από την ταχύτητα του ανέμου και από την πίεση που ασκεί σε επιφάνεια ενός τετραγωνικού μέτρου.

Την ένταση την μετράμε βάση της κλίμακας Μποφώρ, που διαιρείται σε 12 βαθμούς και δείχνει και την ταχύτητα και τα αποτελέσματα, δηλαδή τις συνέπειες που προκαλούν οι άνεμοι όταν φυσούν. Όταν κάποιος είναι γνώστης των συνεπειών τότε μπορεί και εμπειρικά να καθορίσει την ταχύτητα του ανέμου. Την κλίμακα Μποφώρ συνέταξε ο Άγγλος ναύαρχος Μποφώρ και από αυτόν πήρε και το όνομα.

Την ένταση του ανέμου την μετράμε και με ειδικό όργανο το ανεμόμετρο.

Παρακάτω ακολουθεί πίνακας της κλίμακας Μποφώρ όπου αναγράφονται και τα αποτελέσματα για την εμπειρική – πρακτική αναγνώριση της ταχύτητας ενός ανέμου :

ΑΝΕΜΟΜΕΤΡΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΠΩΦΟΡ

ΒΑΘΜΟΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ

ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

ΜΙΛΙΑ / ΩΡΑ

ΜΕΤΡΑ /ΔΕΥΤ.

ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ

0

Νηνεμία

λιγότερο από 1

λιγότερο από 0,3

Πλήρης άπνοια.

1

Υποπνέων

1 - 3

0,3 - 1,5

Ο καπνός υψώνεται σχεδόν κατακόρυφος.

2

Ασθενής

4 - 7

1,6 - 3,3

Μόλις Αισθητός.

3

Λεπτός

8 - 12

3,4 - 5,4

Κινεί πολύ λίγο την σημαία και τα φύλλα των δέντρων.

4

Μέτριος

13 - 18

5,5 - 8,0

Κυματίζει την σημαία και κινεί τα μικρά κλαδιά των δέντρων.

5

Λαμπρός

19 - 24

8,1 - 10,7

Κυματίζει ζωηρά την σημαία και κινεί τα μεγάλα κλαδιά.

6

Ισχυρός

25 - 31

10,8 - 13, 8

Προσβάλλει τα σπίτια και άλλα μόνιμα αντικείμενα με θόρυβο, κινεί τα χοντρά κλαδιά.

7

Σφοδρός

32 - 38

13,9 - 17,1

Σείει τους λεπτούς κορμούς των δέντρων και προκαλεί ζωηρά κύματα στη θάλασσα.

8

Ορμητικός

39 - 46

17,2 - 20,7

Ταράσσει, σείει όλα τα δέντρα και δυσκολεύει πολύ τον άνθρωπο στο βάδισμα.

9

Θύελλα

47 - 54

20,8 - 24,4

Αποσπά αντικείμενα από τη θέση τους.

10

Ισχυρή Θύελλα

55 - 63

24,5 - 28,4

Ρίχνει / ξεριζώνει δέντρα.

11

Σφοδρή Θύελλα

64 - 75

28,5 - 33,5

Προκαλεί σοβαρές καταστροφές.

ΣΥΝΝΕΦΑ

Τα σύννεφα είναι σμήνη από λεπτά υδροσταγονίδια ή από παγοκρύσταλλους που σχηματίζονται από ύψος 500 μ. έως τα 12 000 μ. αφού κολλήσουν στην ατμοσφαιρική σκόνη και τα ιόντα.

Ακολουθεί πίνακας με τις κυριότερες και τις δευτερεύοντες κατηγορίες συννέφων ανάλογα με το ύψος που βρίσκονται :

ΤΥΠΟΙ ΣΥΝΝΕΦΩΝ

Α/Α

ΕΙΔΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ

λατινικη ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΣΥΜΒΟΛΟ

ΥΨΟΣ

( μ. )

ΚΥΡΙΑ ΕΙΔΗ ΝΕΦΩΝ

1.

ΥΨΗΛΑ

ΘΥΣΑΝΟΙ

CIRRUS

Ci

7000 - 9000

2.

ΜΕΣΑ

ΣΩΡΕΙΤΕΣ

CUMULUS

Cu

1500

3.

ΧΑΜΗΛΑ

i)ΣΤΡΩΜΑΤΑ

ii)ΝΕΦΟΣ ΒΡΟΧΗΣ

STRATUS

ST

1000

4.

ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΑ

ΜΕΛΑΝΙΕΣ

NIMBUS

NB

60 - 600

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΕΙΔΗ (ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΑΝΩΤΕΡΩ)

1.

ΥΨΗΛΑ

ΘΥΣΑΝΟΣΤΡΩΜΑΤΑ

CIRRO - STRATUS

CiST

7000 - 9000

2.

ΜΕΣΑ

ΘΥΣΑΝΟΣΩΡΕΙΤΕΣ

CIRRO - CUMULUS

CiCU

2000 - 7000

3.

ΜΕΣΑ

ΥΨΙΣΩΡΕΙΤΕΣ

ALTO - CUMULUS

ACU

2000 - 7000

4.

ΜΕΣΑ

ΥΨΙΣΤΡΩΜΑΤΑ

ALTO - STRATUS

AST

5.

ΧΑΜΗΛΑ

ΣΤΡΩΜΑΤΟΣΩΡΕΙΤΕΣ

STRATO - CUMULUS

STCu

μείον 2000

6.

ΧΑΜΗΛΑ

ΣΩΡΕΙΤΟΜΕΛΑΝΙΕΣ

CUMULO

NIMBUS

CUNB

1400

Παρατηρήσεις :

Τα υψηλά είναι νέφη λευκά μόνο με παγοκρύσταλλους. Συνήθως προμηνύουν αργή επιδείνωση του καιρού.

Τα μέσα είναι σύννεφα από υδροσταγονίδια και παγοκρυστάλλους. Τις περισσότερες φορές αφήνουν να φανεί ο ήλιος, ενώ όταν πυκνώσουν αρκετά μπορεί να συνοδευτούν από ασθενή συνεχή βροχή.

Τα χαμηλά είναι σύννεφα γενικά σκουρόχρωμα. Αποτελούνται μόνο από υδροσταγόνες και συνήθως συνοδεύονται από συνεχή ασθενή, μέτρια ή ισχυρή βροχή ή χιονόπτωση ανάλογα με το πάχος τους.

Οι σωρείτες και οι σωρειτομελανιές, που έχουν κατακόρυφη ανάπτυξη, όταν είναι πολύ ανεπτυγμένα, μπορεί να συνοδεύονται από παροδική ισχυρή βροχή και χαλάζι.

Οι σωρειτομελανιές είναι τα πιο επικίνδυνα σύννεφα αφού συνοδεύονται από αστραπές και βροντές (καταιγίδα)

Ομίχλη : είναι σύννεφο που βρίσκεται πολύ κοντά στο έδαφος και δημιουργείται από υδρατμούς που άρχισαν να συμπυκνώνονται.

Τα παραπάνω είναι αρκετά για να είστε σε θέση να δημιουργήσετε τον δικό σας μετεωρολογικό σταθμό, να κάνετε τις δικές σας μετρήσεις και να είστε σε θέση να κάνετε πρόγνωση του καιρού. Για να έχετε όμως ένα ολοκληρωμένο μετεωρολογικό σταθμό, πρέπει να ετοιμάσετε και ένα ημερολόγιο - βιβλίο μετεωρολογικών παρατηρήσεων στο οποίο θα καταγράφετε τις παρατηρήσεις σας. Παρακάτω σας παραθέτουμε ένα υπόδειγμα του βιβλίου αυτού. Στο βιβλίο αυτό θα πρέπει να καταγράφετε τις μετρήσεις που κάνατε, με τις μονάδες μέτρησης του κάθε φαινομένου, καθώς επίσης να χαρακτηρίζετε τον καιρό και τα φαινόμενα που προαναφέραμε, με σύμβολα για να κερδίζετε χρόνο και χώρο. Πρίν το υπόδειγμα του βιβλίου μετεωρολογικών παρατηρήσεων παραθέτουμε τρεις πίνακες, που παρουσιάζουν πως συμβολίζουμε τους διάφορους χαρακτηρισμούς του καιρού σε σχέση με την κατάσταση : του ουρανού, του εδάφους και της θάλασσας, καθώς και έναν πίνακα που παρουσιάζει τον συμβολισμό διαφόρων καιρικών φαινομένων. Τέλος, σας δείχνουμε ένα σχεδιάγραμμα με κλίμακα για την κατασκευή Μετεωρολογικού σταθμού στην κατασκήνωση.

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Ονοματεπώνυμο : ................................................ Εν/τία : ..................................... Περιοχή Μετρήσεων : ............................

ημερομηνια

ωρα

καιροσ

ανεμοσ

συννεφα

θερμοκρασια

ατμοσφαιριΚη πιεση

υγρασια

βροχοπτωση

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

ΤΑΧΥΤΗΤΑ

ΤΥΠΟΣ

ΣΕ ΒΑΘΜΟΥΣ ΚΕΛΣΙΟΥ ( Cο )

MILIBAR (Mb)

%

ΤΥΠΟΣ

ΠΟΣΟΤΗΤΑ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ - ΣΧΟΛΙΑ :

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

ΠΡΑΚΤΙΚΗ – ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ

Ένας καλός παρατηρητής του καιρού πρέπει να είναι σε θέση να προβλέπει ενδεχόμενες αλλαγές του παρατηρώντας τα διάφορα φυσικά φαινόμενα ή την συμπεριφορά διαφόρων ζώων και πουλιών.

Ακολουθούν παραδείγματα που αφορούν την επιδείνωση και τη βελτίωση του καιρού. Αυτά τα παραδείγματα είναι κληρονομιά που μπορεί να έχει περάσει από γενιά σε γενιά από τα αρχαία χρόνια. Οι παλαιότεροι, και κυρίως στις αγροτικές περιοχές, αν έρθετε σε επαφή μαζί τους, γνωρίζουν αρκετά τέτοια παραδείγματα, γιατί αυτά, ήταν που τους βοηθούσαν να εξασκούν άφοβα τα επαγγέλματα της φύσης τα χρόνια που η τηλεόραση και το ραδιώφωνο ήταν πολυτέλεια.

Επιδείνωση του καιρού θα έχουμε όταν :

i. ο ουρανός έχει ωχροκίτρινο χρώμα στη δύση του ήλιου

ii. ο ουρανός γενικά είναι κόκκινος ή ωχροκίτρινος

iii. ο ήλιος στην ανατολή και κυρίως τη δύση του είναι χλωμός ή συννεφιασμένος

iv. ο ήλιος και το φεγγάρι φαίνονται μεγαλύτερα

v. ο ήλιος και το φεγγάρι έχουν κύκλους γύρω τους

vi. τα αστέρια λάμπουν πολύ

vii. οι γλάροι δεν απομακρύνονται από την ακτή

viii. τα χελιδόνια πετούν πολύ χαμηλά (έρχεται βροχή)

ix. οι μέλισσες το πρωί δεν απομακρύνονται από τις κυψέλες τους

x. τα μυρμήγκια μαζεύουν τις χρυσαλλίδες τους

xi. τα σύννεφα ανακατεύονται και κατεβαίνουν προς τη γη

xii. τα σύννεφα είναι έντονα, γκρίζα και μαύρα

xiii. αστράφτει ή βροντα χωρίς βροχή (έρχεται καταιγίδα)

xiv. η γάτα νίβεται

xv. αν η κουκουβάγια αντί για κου-κου-κου φωνάζει κου-κου—βαου

Βελτίωση του καιρού θα έχουμε όταν :

i. ο ουρανός κατά τη δύση του ήλιου έχει χρώμα ρόδινο

ii. ο ήλιος ανατέλλει χωρίς να υπάρχουν σύννεφα στην ανατολή

iii. οι γλάροι το πρωί ανοίγονται στο πέλαγος

iv. ι μέλισσες βγαίνουν το πρωί από τις κυψέλες τους και απομακρύνονται πολύ από αυτές

v. τα σύννεφα που είναι χαμηλά αρχίζουν να ανοιψόνωνται

vi. οι διάττωντες αστέρες ακολουθούν τη διεύθυνση του ανέμου που φυσά

vii. τα βατράχια κάνουν νυχτερινή συναυλία

viii. αν η αράχνη υφαίνει μακριές κλωστές στον ιστό της

Ρωτώντας τους παλαιότερους να είστε σίγουροι ότι μπορείτε να βρείτε πολλά άλλα τετοια παραδείγματα. Με χαρά θα θέλαμε κι εμείς να τα μάθουμε.

Λίγα λόγια για τη σύγχρονη μετεωρολογία :

Η σύγχρονη μετεωρολογία διακρίνεται :

) στη δυναμική μετεωρολογία που εξετάζει τις κινήσεις του αέρα και τις δυνάμεις που τις προκαλούν.

(β) στη φυσική μετεωρολογία που εξετάζει τα καθαρώς φυσικά φαινόμενα όπως η ακτινοβολία, η θερμότητα, η εξάτμιση, τα οπτικά, ακουστικά και ηλεκτρικά φαινόμενα κ.α., και

(γ) στην κλιματολογία ή στατική μετεωρολογία που ασχολείται με τη συγκέντρωση και επεξεργασία των διαστημικών στοιχείων για το κλίμα διαφόρων περιοχών της γης .

Η σύγχρονη μετεωρολογία έχει πολλές εφαρμογές στον καθημερινό βίο. Εκτός από τις πολύτιμες υπηρεσίες που προσφέρει στους γεωργούς, στους ναυτιλλόμενους και στους αεροπόρους, συμβάλει και στην έρευνα των κλιματολογικών συνθηκών που κάνουν υγιεινότερη τη διαβίωση των ανθρώπων.

Όλες οι μετρήσεις, παρατηρήσεις και έρευνες στη σύγρονη μετεωρολογία γίνονται με σύγρονα μέσα και εργαλεία βασισμένα στα τελευταία τεχνολογικά μέσα. Οι μετεωρολόγοι έχουν την βοήθεια δορυφόρων και άλλων υπερσύγχρονων οργάνων που αφήνουν στην ατμόσφαιρα για τις διάφορές τους μετρήσεις. Τα βαρόμετρα, τα θερμόμετρα, υγρόμετρα κ.α. από τα κλασσικά μετεωρολογικά όργανα έχουν αντικατασταθεί με σύγχρονους ηλεκτρονικούς αισθητήρες που είναι ενωμέμοι με ηλεκτρονικούς υπολογιστές που συγκεντρώνουν όλα τα στοιχεία και αμέσως σου παρουσιάζουν την πρόγνωση του καιρού ή τα μετεωρολογικά – κλιματολογικά στοιχεία ενός τόπου.

Να σας ευχαριστήσουμε που επιλέξατε το θέμα αυτό και να είστε σίγουροι ότι σύντομα θα το βρείτε εμπλουτισμενο. Μερικά από τα θέματα που θα παρουσιάσουμε σύντομα είναι : οι αιτίες της πτώσης βροχής, χιονιού και χαλαζιού, η κατασκευή βροχομέτρου και ανεμοδείκτη, ο συνοπτικός χάρτης και πως κατασκευάζεται κ.α.....................

Δεν υπάρχουν σχόλια: