Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2008

Μαθημα μετεωρολογιας Νο4...

Άνεμος


Γενικά

Η όποια αισθητή «οριζόντια κίνηση» του αέρα ονομάζεται άνεμος.
Η όποια αισθητή «κατακόρυφη κίνηση» του αέρα ονομάζεται ρεύμα, και αν μεν είναι από κάτω προς τα επάνω λέγεται ανοδικό, καθοδικό.

Αίτια ανέμου

Πρωταρχική γενεσιουργός αιτία του ανέμου είναι η διαφορά της θερμοκρασίας του αέρος που με τη σειρά της δημιουργεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις, διαφορές βαρομετρικής πίεσης μεταξύ παρακείμενων τόπων. Αν δύο συνεχόμενες περιοχές παρατηρηθεί να μην έχουν την αυτή θερμοκρασία τότε η ατμοσφαιρική πίεση της περισσότερο ψυχρής θα είναι μεγαλύτερη της άλλης (της θερμότερης), με αποτέλεσμα να κινηθεί αέρια μάζα από τη ψυχρότερη στη θερμότερη περιοχή.

[Επεξεργασία] Στοιχεία ανέμου

Στοιχεία ανέμου θεωρούνται η διεύθυνση και η ένταση ή ισχύς του. Και τα δύο αυτά στοιχεία μπορούν να προσδιοριστούν από τα ανεμομετρικά όργανα που είναι οι ανεμοδείκτες και τα ανεμόμετρα.

Διεύθυνση ανέμου

Η διεύθυνση του ανέμου χαρακτηρίζεται από το σημείο του ορίζοντα απ΄ όπου πνέει ο άνεμος και όχι προς τα που πνέει ο άνεμος. Εκφράζεται δε είτε σε μοίρες (αρχής γενομένης από τον γήινο μαγνητικό Βορρά), είτε με σύμβολα ανεμολογίου (ανεμορρόμβοι), είτε ονομαστικά (επίσημα ή γραικολεβαντίνικα όπως λέγονται τα κοινά).
Επίσης και με πολλά άλλα ονόματα χαρακτηρίζονται οι άνεμοι ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους, τον τόπο, την ένταση και την διεύθυνσή τους. Εκτός από τα τοπικά τους ονόματα, οι άνεμοι στην Ελλάδα φέρουν ανάλογα με την διεύθυνση προέλευσής τους δύο ονόματα: Ένα επίσημο και ένα κοινό. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τα ονόματα των κυρίων ανέμων (δηλαδή αυτών που πνέουν από κατεύθυνση πολλαπλάσια των 45 μοιρών) με Ελληνικό σύμβολο κατεύθυνσης, επίσημο όνομα, κοινό ή γραικολεβαντίνικο, διεθνές σύμβολο (ΔΣ) και όνομα διεθνές.


Διεύθυνση Επίσημο Κοινό Δ.Σ. Όνομα διεθνές
Β (000°) Βόρειος Τραμουντάνα, Βοριάς N North
ΒΑ (045°) Μέσης Γραίγος NE Northeast
Α (090°) Απηλιώτης Λεβάντες E East
ΝΑ (135°) Εύρος Σορόκος SE Southeast
Ν (180°) Νότιος Όστρια, Νοτιάς S South
ΝΔ (225°) Λιψ Γαρμπής SW Southwest
Δ (270°) Ζέφυρος Πουνέντες W West
ΒΔ (315°) Σκίρων Μαϊστρος NW Northwest

Εκτός από το σημείο του ορίζοντα οι άνεμοι παίρνουν ονόματα και από την κατεύθυνσή τους σε σχέση με την μορφολογία του συγκεκριμένου τόπου. Υπάρχουν πολλά άλλα ονόματα ανέμων όπως ο μπάτης (θαλάσσια αύρα), ο Βαρδάρης (τοπικός βόρειος - βορειοδυτικός άνεμος της κεντρικής Μακεδονίας κατά μήκος του Αξιού ποταμού, κ.ά.

Ένταση ανέμου

Η ένταση του ανέμου εκφράζεται είτε με την πίεση την οποία ασκεί στην επιφάνεια των διαφόρων σωμάτων, είτε με την ταχύτητα με την οποία αυτός κινείται. Στη Μετεωρολογία η ένταση του ανέμου εκφράζεται συνήθως με την ταχύτητά του οπότε δίδεται σε μέτρα ανά δευτρόλεπτο ή σε χιλιόμετρα ή μίλια ανά ώρα ή σε κόμβους.
Ανάλογα της έντασής του ο ένεμος χαρακτηρίζεται ως ασθενής: ασθενής, μέτριος, ισχυρός, σφοδρός, ορμητικός, θυελλώδης, καταιγίζων κ.λπ.

Επίσης ο άνεμος χαρακτηρίζεται και ως λείος ή ριπαίος, μεταβλητός ή σταθερός:

Λείος άνεμος: Χαρακτηρίζεται ο οποιοσδήποτε άνεμος στρωτός, δηλαδή χωρίς αυξομειώσεις έντασής του.
Ριπαίος άνεμος: Χαρακτηρίζεται εκείνος του οποίου η ένταση μεταβάλλεται κατά σύντομα χρονικά διαστήματα. Αν όμως η μεταβολή γίνεται κατά μακρά σχετικά διαλείματα τότε ονομάζεται μεταβλητός. Μεταβλητός όμως ονομάζεται και εκείνος που αλλάζει (μεταβάλλει) διεύθυνση, σε αντιδιαστολή με εκείνον που διατηρεί την διεύθυνσή του επί μακρό χρόνο και ονομάζεται σταθερός.

Στροφή - Αντιστροφή

Οι επιμέρους όροι "στροφή ανέμου" και "αντιστροφή ανέμου" χρησιμοποιούνται συνήθως στα Δελτία πρόγνωσης καιρού και ιδίως στα αγγλόφωνα.

Στροφή ανέμου (veering): σημαίνει ότι η αλλαγή διεύθυνσης του ανέμου γίνεται (μεταπίπτει) σύμφωνα με την φορά των δεικτών του ωρολογίου (ανάδρομος φορά).
Αντιστροφή ανέμου (backing): σημαίνει πως η μετάπτωση της διεύθυνσης του ανέμου γίνεται αντίθετα της φοράς των δεικτών του ωρολογίου (ορθή φορά).

[Επεξεργασία] Είδη ανέμων

Γενικά οι άνεμοι κατατάσσονται στις ακόλουθες κύριες κατηγορίες:

  1. Συνεχείς
  2. Περιοδικοί (ετήσιοι - ημερήσιοι)
  3. Αληγείς
  4. Ανταληγείς
  5. Αναβατικοί
  6. Καταβατικοί
  7. Εποχικοί
  8. Τοπικοί
  9. Επικρατούντες δυτικοί
  10. Επικρατούντες πολικοί (ανατολικοί)
  11. Άνεμοι ισοβαρικών συστημάτων
  12. Ριπαίοι
  13. Μυκώμενοι
  14. Θυελλώδεις ή Θύελλα και
  15. Λαιλαπώδεις ή Λαίλαπα

Ανεμομετρικά όργανα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ανεμομετρικά όργανα ονομάζονται τα όργανα εκείνα με τα οποία προσδιορίζεται και καταγράφεται η ταχύτητα και η διεύθυνση του πνέοντος ανέμου ή του φαινομένου ανέμου. Τέτοια όργανα είναι τα ανεμόμετρα και οι ανεμοδείκτες αντίστοιχα. Συνήθως τα όργανα αυτά συνδυάζονται σε ένα συγκρότημα. Έτσι πολλές φορές η αναφορά σε ανεμόμετρα εννοούνται συγχρόνως και οι ανεμοδείκτες. Υπάρχουν πολλοί τύποι ανεμομετρικών οργάνων, είτε άμεσης ανάγνωσης, είτε αυτογραφικά.

Η εγκατάσταση ανεμομετρικών οργάνων σε πλοία είναι περίσσότερο διαδεδομένη σε ερευνητικά, επιβατηγά, κρουαζιερόπλοια, σε όλα σχεδόν τα πολεμικά γραμμής και βεβαίως σε όλους τους μετεωρολογικούς σταθμούς και πλωτούς ομοίως σταθμούς, τα λεγόμενα «πλοία καιρού».

Συνηθέστερος τρόπος προσδιορισμού των στοιχείων του ανέμου ειδικά στα πλοία είναι με προσωπική εκτίμηση, που λόγω εμπειρίας σχεδόν δεν διαφέρει των πραγματικών. Για την καλλίτερη όμως και ασφαλέστερη εκτίμηση του αληθούς όμως ανέμου χρησιμοποιείται ευρύτατα η κλίμακα Μποφόρ. Για τον προσδιορισμό δε της διεύθυνσης (κατεύθυνσης) του ανέμου αυτού στη θάλασσα λαμβάνεται πάντα υπόψη η διεύθυνση των υφισταμένων κυμάτων. Ο άνεμος πνέει σχεδόν πάντα κάθετα προς τη γραμμή των κυμάτων με κατεύθυνση αυτή των κυμάτων.

Τα ανεμομετρικά όργανα ανήκουν στη γενικότερη κατηγορία των μετεωρολογικών οργάνων.

Ατμοσφαιρική πίεση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ορισμός

Ατμοσφαιρική πίεση ή «Βαρομετρική πίεση» ονομάζεται η πίεση που ασκεί η ατμόσφαιρα, με το βάρος της, στην επιφάνεια της Γης.

Στην επιφάνεια της Γης η ατμοσφαιρική πίεση ισούται, κατά μέσον όρο με το βάρος στήλης ύδατος ύψους 11 μ.(m) περίπου, ή με το βάρος στήλης υδραργύρου ύψους 760 χιλ. (mm).

Η ατμοσφαιρική πίεση που υφίσταται το σώμα του ανθρώπου αντισταθμίζεται από τον αέρα και τα λοιπά ρευστά που κυκλοφορούν εντός του οργανισμού του.

Μεταβολές

Η ατμοσφαιρική ή βαρομετρική πίεση μεταβάλλεται «οριζόντια» και «κατακόρυφα» τόσο από τόπου εις τόπο, όσο και από χρόνου εις χρόνο παρατήρησης.
Οι «οριζόντιες μεταβολές» είναι πολύ μικρότερες των «κατακόρυφων μεταβολών» πλην όμως έχουν εξαιρετική σημασία στη δημιουργία των καιρικών φαινομένων, όπως π.χ. οι άνεμοι, είναι αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών.

Ημερήσια μεταβολή Εκτός των παραπάνω οριζοντίων και κατακόρυφων μεταβολών παρατηρείται κατά τη διάρκεια του 24ώρου (24h), υπό ομαλή βεβαίως καιρική κατάσταση και η «ημερήσια μεταβολή» κατά την οποία η ατμοσφαιρική πίεση παρουσιάζει «διπλή κύμανση» με μέγιστη τιμή κατά τις ώρες 10.00 και 22.00, και ελάχιστη κατά τις ώρες 04.00 και 16.00. Το κύριο εύρος (διαφορά) αυτών είναι μικρό, 3,0 mm Hg στον Ισημερινό και 1,5 mm Hg στις εύκρατες περιοχές.
Δηλαδή αυξανομένου του γεωγραφικού πλάτους, αυτή ελαττώνεται.

Η σημασία της ημερήσιας βαρομετρικής μεταβολής στα τροπικά πλάτη είναι μεγάλη. Η δε διαταραχή στη πορεία της ημερήσιας μεταβολής της ατμοσφαιρικής πίεσης αποτελεί για τους ναυτικούς τη πρώτη ένδειξη προσέγγισης τροπικού κυκλώνα.

Σημείωση:

  • Η «ημερήσια μεταβολή» της ατμοσφαιρικής πίεσης παρακολουθείται από το διάγραμμα του αυτογραφικού βαρόμετρουΒαρογράφου.
  • Το φαινόμενο της «ημερήσιας μεταβολής» της ατμοσφαιρικής πίεσης ονομάζεται βαρομετρική παλίρροια
  • Στη πράξη χρησιμοποιείται περισσότερο, αντί του όρου ατμοσφαιρική πίεση, ο όρος βαρομετρική ως επίθετο επειδή περιέχει την έννοια της πίεσης.


Βαρόμετρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Μεταλλικό βαρόμετρο πλοίου.

To βαρόμετρο είναι ειδικό όργανο μέτρησης της ατμοσφαιρικής πίεσης (ή βαρομετρικής πίεσης). Τα βαρόμετρα διακρίνονται σε υδραργυρικά, μεταλλικά, αυτογραφικά (βαρογράφος). Κυριότερα είδη αυτών είναι τα:

Η βαρομετρική πίεση αποτελεί ίσως το σημαντικότερο μετεωρολογικό στοιχείο απ΄ όλα εκείνα που περιλαμβάνονται στη μετεωρολογική παρατήρηση και μάλιστα αυτό που μπορεί και να μετρηθεί ακριβέστερα. Συνεπώς τα οργανα αυτά πρέπει να είναι όργανα ακριβείας.

Για το λόγο αυτό και προς διευκόλυνση του ελέγχου των βαρομετρικών ενδείξεων υφίσταται στις κεντρικές Μετεωρολογικές Υπηρεσίες ή σε μετεωρολογικά κλιμάκια πρότυπα βαρόμετρα. Περί αυτών μπορούν οι ναυτιλλόμενοι να ζητήσουν πληροφορίες από τις κατά τόπους Λιμενικές Αρχές ή απ΄ ευθείας από την Κεντρική ή Εθνκή Μετεωρολογική Υπηρεσία. Ο τακτικός έλεγχος των βαρομέτρων των πλοίων συνίσταται σε σύγκριση των ενδείξεων αυτών με την ταυτόχρονη ένδειξη των προτύπων. Η ταυτόχρονη αυτή ανάγνωση γίνεται εφόσον η βαρομετρική πίεση δεν παρουσιάζει ταχεία μεταβολή αφενός, και αφετέρου εφόσον το βαρόμετρο του πλοίου δεν παρουσιάζει το φαινόμενο ταλάντωσης που προκαλείται από την άντληση του υδραργύρου.

Σε λιμένες που παρατηρούνται μεγάλες ανυψώσεις και πτώσεις της επιφάνειας της θάλασσας, λόγω παλίρροιας οι συγκρίσεις των ενδείξεων βαρομέτρων πλοίου και ξηράς θα πρέπει να γίνονται κατά το μέσον της παλίρροιας, διαφορετικά θα πρέπει να γίνεται διόρθωση , δια της διαφοράς της ΜΣΘ (μέσης στάθμης της θάλασσας) και του ύψους της πλήμμης ή της ρηχίας κατά τη στιγμή της σύγκρισης. Η διαφορά αυτή για την οποία και θα πρέπει να γίνει διόρθωση είναι της τάξεως των 0,3 mb/3 m..

  • Τι είναι το βροχόμετρο;
  • Βροχόμετρο είναι ένα όργανο με το οποίο μετράμε το ύψος της βροχόπτωσης. Υπάρχουν διάφοροι τύποι βροχόμετρου όπως το απλό βροχόμετρο, το δεκαπλασιαστικό βροχόμετρο και το βροχόμετρο με ζυγό.

  • Τι είναι το ύψος βροχόπτωσης;
  • Ο αυστηρός επιστημονικός όρος του ύψους βροχόπτωσης είναι ο όγκος του νερού της βροχής διαιρούμενος με την επιφάνεια του δοχείου συλλογής. Στην συγκεκριμένη περίπτωση θα μετράμε το ύψος της βροχόπτωσης σε χιλιοστά. Αυτός είναι ο πιο απλός τρόπος για τη μέτρησή του.

  • Πού πρέπει να τοποθετηθεί το βροχόμετρο έτσι ώστε να έχουμε σωστές μετρήσεις;
  • Το βροχόμετρο πρέπει να τοποθετηθεί σε ένα ανοιχτό και υπερυψωμένο επίπεδο σε εξωτερικό χώρο. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγουμε τη συγκέντρωση νερού από οροφές, δέντρα κ.λ.π. Επίσης, το επίπεδο να είναι οριζοντιωμένο έτσι ώστε να παίρνουμε σωστές μετρήσεις.

    Το βροχόμετρο είναι το όργανο με το οποίο μπορούμε να υπολογίζουμε τη μέση στάθμη βροχόπτωσης της περιοχής στην οποία έχει τοποθετηθεί.
    Για την κατασκευή του βροχόμετρου χρειάστηκαν ένα μεγάλο μεταλλικό χωνί, ένα μπουκάλι, ένας λαστιχένιος σωλήνας ο οποίος θα ένωνε το χωνί με το μπουκάλι, το οποίο θα χρησίμευε σαν μετρητής της βροχής και ένας ογκομετρικός σωλήνας για την βαθμολόγηση του μπουκαλιού.

    Φροντίσαμε η διατομή του γυάλινου μπουκαλιού να είναι μικρότερη από εκείνη του μεταλλικού χωνιού, έτσι ώστε το νερό που πέφτει διαμέσου του χωνιού να έχει μεγαλύτερη στάθμη στο μπουκάλι για ευκολότερες μετρήσεις.Υπολογίσαμε το εμβαδόν του χωνιού και βρήκαμε ότι ήταν 280 cm2. Αυτό σημαίνει ότι 1 cm βροχής αντιστοιχεί σε 280 cm3 νερό άρα το 1mm βροχής αντιστοιχεί σε 28 cm3 νερό στο μπουκάλι.

    Κατασκευή Βροχομέτρου - Φάση 2η
    Βασιζόμενοι σ ' αυτό γεμίζαμε τον ογκομετρικό σωλήνα με 28 cm3 νερό και στη συνέχεια το ρίχναμε στο μπουκάλι και σημαδεύαμε κάθε φορά τη στάθμη με μία κόκκινη κουκκίδα. Μετά από 10 κόκκινες κουκκίδες σημαδεύαμε ότι έχουμε φθάσει σε 10 mm νερό.

    Δεν υπάρχουν σχόλια: